De Franse revolutie, waarin de waarden vrijheid, gelijkheid en broederschap centraal stonden, is bekend bij vele Nederlanders. Er wordt echter niet vaak stilgestaan bij de impact van de Franse Revolutie op revoluties van slaafgemaakte mensen in het Atlantische gebied. De Franse Revolutie was bijvoorbeeld een katalysator voor de Haïtiaanse Revolutie van 1791 tot 1804, die leidde tot een vrije zwarte Republiek. De Haïtiaanse Revolutie bood hoop aan slaafgemaakte mensen, onder andere in Curaçao, om hun eigen vrijheid te realiseren. Curaçao was een centraal knooppunt in het Atlantische gebied met als gevolg dat er vele handelaren en andere mensen uit landen in de regio kwamen naar het eiland. Zij brachten nieuws en verhalen met zich mee, zoals ook over de Haïtiaanse Revolutie. De idealen van vrijheid, gelijk en broederschap en de succesvolle opstand van slaafgemaakten in Haïti bereikte ook Tula.

Tula was een slaafgemaakte man met een ideaal, namelijk een samenleving zonder slavernij waarin zwarte en witte mensen in vrijheid konden leven. Hij was een revolutionair en stond op tegen mishandeling, onderdrukking en onrecht. Hij streed voor vrijheid en voor zijn waardigheid als mens. Niet alleen vrijheid voor zichzelf, maar ook voor zijn mede slaafgemaakte mensen. In zijn strijd voor dit ideaal werd hij gedreven door zijn sterke wil en vastberadenheid. 17 augustus 1795 was de dag dat de opstand van slaafgemaakte mensen onder leiding van Tula, Bastiaan Carpatta en Louis Mercier op Curaçao begon. De directe aanleiding was de verplichting om op zondagen te werken, verlenging van de werktijden en onvoldoende voedsel. De basisoorzaak was de drang naar vrijheid van onderdrukking en uitbuiting. Het startte met een staking en resulteerde in een algehele opstand. Van plantagewerkkamp de Knip trok Tula met andere slaafgemaakte mensen naar plantagewerkkamp St. Kruis en vervolgens langs andere plantagewerkkampen. Het is een belangrijke historische dag en periode waarbij slaafgemaakte mensen zijn opgestaan tegen slavernij, tegen miskenning van menselijke waardigheid en onderdrukking.  Zijn doelstelling was het realiseren van vrijheid en hij wilde daarbij anderen geen kwaad doen. Deze opstand was onderdeel van een bredere beweging van onderdrukte mensen voor een samenleving waarin mensen zich vrij konden ontplooien. In die periode waren ook opstanden in Haïti, Jamaica, Demerara, Venezuela, Grenada, St. Vincent, St. Lucia. Deze brede beweging van opstand toont aan dat vrijheid een universeel begrip is.

Op 31 augustus 1795 werd de opstand op Curaçao gewelddadig neergeslagen. De straffen die volgden voor de slaafgemaakte vrijheidsstrijders waren meedogenloos en wreed. Deze genadeloze straffen brachten de wrede aard van het systeem van slavernij naar boven en het feit dat er geen grenzen waren om witte overheersing te behouden. De hoofdreden voor deze brute straffen was dat de opstand het systeem van slavernij aantastte. Terreur, de dreiging van wrede straffen bij de geringste vergrijpen en het toepassen van barbaarse strafmethoden werden gebruikt om aan te tonen dat slaafgemaakten beter het systeem van slavernij konden accepteren dan in opstand te komen. De brute reactie en straffen ten opzichte van slaafgemaakte mensen stond in fel contrast met de straf voor een klein aantal witte sympathisanten. Deze enkelingen steunden de opstand niet openlijk, maar boden bijvoorbeeld onderdak aan slaafgemaakte mensen, zoals Johanna Lesire. Zij kreeg geen straf. Witte “onschuld” werd tegenover zwart “daderschap” en “schuld” geplaatst. Tula gaf bijvoorbeeld aan te hebben gecommuniceerd met witte mensen, maar de openbaar aanklager stelde dat dit valse beschuldigen waren tegen “fatsoenlijke witte mensen”.

Vandaag de dag leeft het verhaal van Tula voort en hij is een nationale held. 17 augustus is een nationale herdenkingsdag op Curaçao waarbij de vrijheidsstrijd wordt herdacht en de leiders geëerd. Deze herdenkingsdag is in 1985 definitief ingesteld middels een proclamatie. Ook werd in dat jaar Parke di Lucha pa Libertat (Park de Vrijheidsstrijd) in het leven geroepen. Daarnaast is er een Tula museum. 17 augustus, de dag van de strijd voor vrijheid, wordt ook gevierd in onder andere Rotterdam en Amsterdam.

Bronnen
• Cain, A. (2009). Tula. De slavenopstand van 1795 op Curaçao. Den Haag: Amrit

Portret Tula: Edsel Selberie