Madurodam, de miniatuurstad in Den Haag heeft sinds de opening op 2 juli 1952 al meer dan 60 miljoen bezoekers van over de hele wereld binnen de poorten gekregen. Het staat bekend als het meest vrolijke oorlogsmonument ter wereld, maar buiten het park wordt bij het horen en lezen van de naam Madurodam niet meteen een verbinding gelegd met een bijzondere persoon, door velen gezien als een held. Deze persoon is George Maduro. De Curaçaose verzetsheld naar wie Madurodam is vernoemd.
George John Lionel Maduro, geboren te Curaçao op 15 juli 1916, was de zoon van de Joodse Rebecca en Joshua Maduro en achterkleinzoon van de stichter van de invloedrijke Joodse onderneming S.E.L. Maduro & Sons. In het jaar 1926 verhuist Maduro met z’n ouders naar Nederland. Nadat hij slaagde voor de lagere school werd hij rechtenstudent in Leiden. Helaas kon hij de studie niet afmaken omdat hij werd opgeroepen voor het leger. Kort daarna brak de Tweede Wereldoorlog uit en Maduro werd op 23-jarige leeftijd één van de jongste officieren in het Nederlandse leger. Op het moment dat de Duitsers Nederland binnenvielen, bezetten Duitse soldaten Villa Dorrepaal in Voorburg (toen Villa Leeuwenbergh). De villa was een strategisch gebouw door de directe verbinding met het vliegveld Ypenburg en de binnenstad van Den Haag waar de Nederlandse regering zat. Dit gebouw moest weer veroverd worden en Maduro kreeg de leiding over de aanval op de Duitse parachutisten. De missie werd de Slag om Ypenburg genoemd.
Maduro bedacht een slim plan. Door steeds vanuit een andere plek een mitrailleur op de villa te laten schieten, dachten de Duitsers, die zich in de villa bevonden, dat zij omsingeld waren. Vervolgens stormde Maduro als hoofd van twee groepen soldaten als eerste het gebouw binnen en wist hij de missie op 10 mei 1940 succesvol uit te voeren. De geslaagde missie zorgde ervoor dat de koningin en de regering, enkele dagen de tijd hadden om te ontsnappen. Ondertussen waren de Duitsers goed op de hoogte van wie George Maduro was en werd hij nauwlettend in de gaten gehouden. Een aantal dagen later capituleerde het Nederlandse leger op 15 mei 1940 en George Maduro werd krijgsgevangene. Na zijn vrijlating werd hij verplicht gesteld om een Jodenster te dragen, maar Maduro weigerde en sloot zich aan bij het verzet. Als verzetsstrijder stal hij wapens van de Duitsers, stak hij hun vliegtuigen in brand en zorgde ervoor dat geallieerde piloten via Portugal en Spanje naar het Verenigd Koninkrijk konden ontsnappen. Op het moment dat hij ook naar Spanje vertrok om zich vervolgens te kunnen aanmelden bij de Nederlandse strijdkrachten in London, werd hij verraden en weer opgepakt door de Duitsers. Hij werd als militair geïnterneerd in Saarbrücken.
Maduro was tijdens zijn gevangenschap een steun en toeverlaat voor de andere gevangenen, ondanks dat hij ziek was. Tijdens een bombardement op de gevangenis had hij de gelegenheid om te ontsnappen, maar hij bleef bij zijn kameraden om hun te helpen en moed in te spreken. Maduro ging zelfs in gesprek met cipiers om hen ervan te overtuigen een andere denkwijze aan te nemen over het nazisme. Ondertussen ondernam de familie van Maduro meerdere acties om hem terug naar huis te krijgen. In september 1943 diende de vader van Maduro een verzoekschrift in bij koningin Wilhelmina. In de brief vroeg hij om de uitwisseling van zijn zoon tegen op Bonaire geïnterneerde Duitsers. Tevergeefs, de regering ging er niet op in. In november 1944 belandde Maduro in concentratiekamp Dachau, waar hij op 9 februari 1945 aan de gevolgen van de besmettelijke ziekte vlektyfus stierf op achtentwintigjarige leeftijd.
George Maduro heeft met veel moed, ongeremde strijdbaarheid en op heldhaftige wijze voor Nederland gestreden. Voor de moedige daad bij de Slag om Ypenburg werd hij na z’n dood op 9 mei 1940, als enige “Antiliaan” onderscheiden met de Ridder 4e klasse der Militaire Willemsorde wat staat voor: moed, beleid en trouw. George Maduro, geprezen op Curaçao als de grootste verzetsheld van de eilanden is in Nederland bij sommigen nog een vergeten oorlogsheld. Maduro werd begraven op de begraafplaats van het concentratiekamp Dachau, maar hij kreeg geen eigen graf. De ouders van Maduro wilden dat zijn naam bleef voortleven en schonken een startkapitaal voor de miniatuurstad Madurodam, een levende herinnering voor hun zoon. Door de uitstraling van Madurodam als één van de leukste bezienswaardigheden van Nederland, wordt vaak het echte verhaal vergeten of over het hoofd gezien. Voor ons ligt een rol weggelegd om vergeten helden te blijven herinneren en dit kenbaar te maken bij het grote publiek. Tot nu toe hebben we niet genoeg aandacht gegeven aan iedereen die dat echt verdient. Begin bij één, maar eindig bij velen.
Door omstandigheden en de keuzes die Maduro heeft gemaakt, is hij een held geworden. Hij heeft nooit opgegeven. Hij laat zien dat alles mogelijk is, zelfs datgene waarvan je zelf denkt dat het niet haalbaar is.
Bronnen
- Brandt-Carey, K. (2016) ‘Ridder zonder vrees en blaam’. Hoorn. Het Spectrum.
- www.georgemaduro.com